środa, 27 maja 2009

Rok liturgiczny w obu formach rytu rzymskiego

Zwiększająca się ilość miejsc celebracji Mszy Św. wg mszału bł. Jana XXIII powoduje, że wierni coraz częściej spotykają się z różnicami w kalendarzach obu form rytu rzymskiego. Taka sytuacja miała miejsce niedawno, gdy Wniebowstąpienie Pańskie było obchodzone w formie zwyczajnej w niedziele (24 maja) a w nadzwyczajnej w czwartek (21 maja).

Prezentujemy w formie tabelarycznej porównanie kalendarzy obu form rytu rzymskiego obowiązujących w diecezjach Polski. Kolor tła w wierszu odpowiada podstawowemu kolorowi szat liturgicznych w danym okresie w roku kościelnym.

Największą różnicą jest występowanie w formie nadzwyczajnej okresu Przedpościa, poprzedzającego bezpośrednio Środę Popielcową. Pozostałe rozbieżności dotyczą dat pojedynczych obchodów liturgicznych. Mszały różnią się układem uroczystości w okresie Bożego Narodzenia, wspomnianym wyżej dniem Wniebowstąpienia oraz terminem uroczystości Chrystusa Króla. W formie zwyczajnej święto to jest obchodzone w ostatnią niedzielę roku kościelnego (ostatnia lub przedostatnia niedziela listopada), a w formie nadzwyczajnej - w ostatnią niedzielę października, tuż przed uroczystością Wszystkich Świętych.

Należy mieć także na uwadze, że każdy z mszałów ma swoją własną tabelę pierwszeństwa obchodów liturgicznych. Dla przykładu w bieżącym roku 3 maja Msze wg Mszału Pawła VI odprawiane były z formularza IV Niedzieli Wielkanocnej a Msze Trydenckie ze święta NMP Królowej Polski z komemoracją III Niedzieli po Wielkanocy.

Różnice w kalendarzach mogą być wykorzystywane do ubogacania życia liturgicznego całego Kościoła. Jak zauważa Antonio kardynał Cañizares, Prefekt Kongregacji Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów w zamieszczonym na naszym portalu wstępie do książki ks. Nicoli Buxa:
"Można by było zaproponować, w szczególnych okazjach, korzystanie ze starego Mszału (zwłaszcza jeśli w nowym kalendarzu nie zostało przewidziane nic szczególnego): na przykład w okresie Siedemdziesiątnicy, na Kwartalne Dni Modlitwy i Post albo na Wigilię Pięćdziesiątnicy".

Prezentowaną w tekście tabelę w formie pliku pdf można pobrać tutaj.